Prowadzone w Stambule negocjacje pomiędzy stronami ukraińską i rosyjską trwały trzy godziny. Ukraina zaproponowała nowy system gwarancji bezpieczeństwa – traktat międzynarodowy z jednoznacznym mechanizmem, pod którym swój podpis powinny złożyć również państwa-gwaranci porozumienia. Wdrożenie umowy nastąpić ma zgodnie z przewidzianą procedurą: referendum, w którym obywatele Ukrainy wyrażą swoje stanowisko w sprawie traktatu i sposobu jego obowiązywania, a następnie ratyfikacja w parlamentach państw-gwarantów oraz w Radzie Najwyższej Ukrainy.
Autor: Alisa Zełenska
Mechanizm działania gwarancji bezpieczeństwa oparty jest o następujące założenie: w przypadku ataku na Ukrainę lub agresji państwo będzie wymagać od państw-gwarantów przeprowadzenia konsultacji. Jeśli dyplomacja nie zadziała, to w ciągu trzech dni państwa-gwaranci powinny zapewnić pomoc wojskową, w tym poprzez „zamknięcia nieba”. Proponuje się, aby państwami-gwarantami były: Wielka Brytania, ChRL, Polska, USA, Francja, Turcja, Niemcy, Kanada, Włochy czy Izrael. Do Traktatu będą mogły przystąpić także inne państwa – jedynym warunkiem jego to, aby te podmioty nie negowały możliwości przystąpienia Ukrainy do Unii Europejskiej.
Na terytoriach tymczasowo okupowanych (ORDLO i Krym) gwarancje bezpieczeństwa nie będą obowiązywać w związku z „nierozwiązanymi problemami”. Dlatego też, oddzielnym punktem traktatu będzie regulowane zobowiązanie Ukrainy i Rosji do prowadzenia dwustronnych negocjacji w sprawie statusu Krymu i Sewastopola w ciągu 15 lat. W tym czasie strony nie będą używać siły zbrojnej do rozwiązania problemu.
Strony prowadziły rokowania również względem następującego postanowienia przyszłego traktatu: „Ukraina pozostaje w dzisiejszym statusie państwa pozablokowego i wolnego od broni nuklearnej w formie stałej neutralności”. Oznaczać może ono, że Ukraina nie będzie tworzyć na swoim terytorium zagranicznych baz wojskowych i nie przystąpi do sojuszy wojskowo-politycznych.
Należy jednak wskazać, że po pierwsze, w chwili obecnej nie ma żadnych konkretnych ustaleń, co oznacza, że możliwy jest scenariusz, w którym prowadzone negocjacje są w istocie elementem strategii wojskowej. Po drugie, jak wydaje się, w toku negocjacji ujawniła się ukraińska propozycja zakładająca pewne ustępstwa dotyczące ORDLO i Krymu.
Federacja Rosyjska proponuje spotkanie prezydentów, Wołodymyra Zelenskiego i Władimira Putina, w tym samym czasie, w którym odbędzie się parafowanie traktatu pokojowego przez ministrów spraw zagranicznych obu państw. Minister Obrony Federacji Rosyjskiej Siergiej Szojgu stwierdził przy tym, że „główne zadania pierwszego etapu operacji specjalnej Federacji Rosyjskiej są spełnione, co pozwala skoncentrować główne wysiłki na osiągnięciu głównego celu — wyzwoleniu Donbasu”.
A co działo się w ostatnich kilkunastu godzinach na froncie? Z Krymu na Mikołajów udał się atak lotnictwa Federacji Rosyjskiej. Wojska rosyjskie trafiły w budynek administracji regionalnej. Spod gruzów wydobyto 7 zabitych, a 22 osoby są ranne. Trwają prace ratownicze. Czy jest jakaś logika w tych atakach rakietowych Rosjan?! Czy budynek mikołajewskiej administracji to element infrastruktury wojskowej? Przewodniczący, Witalij Kim, udostępnił wideo rakiety uderzającej w budynek regionalnej administracji państwowej, podkreślając przy tym: „zrozumiałem, że kiedy się uśmiecham, to wkurza orków”.
W wyzwolonym od rosyjskich okupantów mieście Irpień w obwodzie kijowskim zniszczono 50% budynków. Mer Irpienia zauważył, że z powodu ostrzału powrót do miasta jest nadal niebezpieczny, więc władza kontynuuje ewakuację mieszkańców. Rosja wycofuje niektóre jednostki z regionu Kijowa i Czernihowa. Jednocześnie istnieje ryzyko ataków na infrastrukturę wojskową i cywilną, o czym informuje Sztab Generalny APU. W rejonie Donbasu, w obwodzie ługańskim, trwał ostrzał i walki. Gorąco było w Lisiczańsku – miasto zostało pokryte gradem, wszędzie zaobserwowano pożary, które trudno ugasić z powodu niebezpieczeństwa. W ciągu doby zniszczonych zostało 20 budynków mieszkalnych. Dwóch cywilów zginęło.
Alisa Zełenska – ukraińska dziennikarka, prowadzi kilka blogów dla różnych firm, szef produkcji wideo w Kijowie
