Władimir Putin złożył niespodziewaną wizytę w okupowanym przez Rosjan Mariupolu. To jego pierwsza wizyta na terytorium zajętym przez rosyjskie wojska podczas trwającej rok konfrontacji na pełną skalę. Był także na Krymie.
Autor: Alisa Zełenska
Wideo, które jako pierwsze trafiło do sieci, zaczyna się od tego, że dyktator przejeżdża nocą przez zrujnowane miasto. Mariupol został praktycznie zniszczony przez rosyjskie wojska. „Przestępcę zawsze ciągnie na miejsce zbrodni” – tak skomentował wizytę Putina w Mariupolu doradca szefa Kancelarii Prezydenta Mychajło Podolak – „Podczas gdy kraje cywilizowanego świata deklarują aresztowanie 'reżysera wojny’ w przypadku przekroczenia granicy, organizator mordu tysięcy rodzin z Mariupola przyjechał podziwiać ruiny miasta i masowe groby. Cynizm i brak wyrzutów sumienia – podsumował Podolak. Putin przyleciał do Mariupola helikopterem i zwiedził część miasta samochodem, jak wynika z materiału filmowego ujawnionego przez rosyjskie władze. Kreml podkreśla, że wizyta była „spontaniczna”. Nie wiadomo dokładnie, kiedy do niej doszło, choć Putin odwiedził Krym w sobotę z okazji dziewiątej rocznicy jego nielegalnej aneksji.
W długo cierpiącym Mariupolu Putinowi towarzyszył wicepremier Marat Chusnullin, który poinformował o postępach prac budowlanych i rekonstrukcyjnych w mieście. Niepozbawiony bezwzględnego rosyjskiego cynizmu Chusnullin powiedział Putinowi, że ukraińskie wojska wycofując się rzekomo ostrzeliwały budynki mieszkalne. „Jest bardzo jasne, co oni robili. Tam, gdzie my się posuwaliśmy, w ogóle nie było uderzeń pocisków. Po ich stronie kierowali czołgi, widać jak się wycofywali – bezpośrednio uderzali w domy. Po prostu je niszczyli” – powiedział wicepremier. Według niego ukraińskie wojsko rzekomo zaminowało też ciała zabitych i sprzęt w szpitalach w mieście. „Tak zwani naziści. Normalni ludzie by tego nie zrobili” – zauważył Putin.
Kolejne wideo pokazuje następnie Putina spacerującego po nowym osiedlu. Kreml powiedział, że akcja ma miejsce „w dzielnicy Newski”. Chusnullin cały czas jest z Putinem i pokazuje mu plany odbudowy miasta. Putin wchodzi w interakcje z ludźmi (według rosyjskich mediów „mieszkańcami mikrorajonu”) i odwiedza to, co podobno jest mieszkaniem z trzema sypialniami. Newski to nowe osiedle kilkunastu budynków w zachodniej części miasta. Jego nazwa pochodzi od rzeki Newy, nad którą stoi rodzinne miasto Putina – Petersburg. Podczas rozmowy Władimira Putina z mieszkańcami osiedla słychać, jak jakaś kobieta krzyczy niewyraźnie: „To wszystko nieprawda! To wszystko jest na pokaz!”. Podchwyciły to ukraińskie i rosyjskie media. Moment ten pozostał na nagraniu służby prasowej Kremla opublikowanym na stronie internetowej prezydenta Rosji. Co dokładnie wykrzyczała niewidoczna w kadrze kobieta, trudno dociec. Jednak po okrzyku osoby towarzyszące Putinowi, w tym wicepremier Marat Chusnullin, zaczęły się odwracać i dawać sobie znaki.
Ta wizyta jest dla Ukraińców szczególnie prowokacyjna, bo Mariupol jest symbolem oporu wobec rosyjskiej agresji. Rosja zajęła Mariupol wiosną 2022 roku po dwuipółmiesięcznym oblężeniu. Miasto ostatecznie znalazło się pod rosyjską kontrolą po tym, jak w maju poddała się ostatnia grupa ukraińskich służb, które trzymały w obronie zakłady Azowstal. Według legalnych władz Mariupola w czasie rosyjskiej okupacji zniszczono połowę domów w mieście i 90 proc. jego infrastruktury.
Alisa Zełenska – ukraińska dziennikarka, prowadzi kilka blogów dla różnych firm, szef produkcji wideo w Kijowie
