Zajęta elektrownia atomowa – tego jeszcze nie było w historii światowej energetyki jądrowej. Rosjanie zajęli elektrownię atomową w Zaporożu w nocy z 3 na 4 marca 2022 roku. Ogień artyleryjski nie ustawał od 23:00 do 4:30. Elektrownia atomowa znajduje się w strefie stepowej na brzegu ukraińskiego Zbiornika Kachowskiego. W środę odwiedził ją Rafael Grossi, Dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA).
Autor: Alisa Zełenska
Znajdująca się w Enerhodarze Zaporoska elektrownia jest dziewiątą co do wielkości na świecie. 5 października 2022 roku prezydent Ukrainy Władimir Putin podpisał dekret o przekazaniu Rosji elektrowni atomowej Zaporoże. Po tym, jak Rosja przeprowadziła „referenda” na zagarniętych terytoriach Ukrainy i oficjalnie je zaanektowała, ukraiński personel elektrowni jądrowej w Enerhodarze, który od ponad siedmiu miesięcy znajdował się pod rosyjską okupacją, otrzymał groźby, że może zostać zmuszony do walki po stronie Rosji, jeśli nie podpisze dokumentów o przejściu do pracy dla Rosatomu. W przeddzień rosyjskiej inwazji w elektrowni pracowało 11 tys. osób, teraz zaś tylko 2 tys. – podaje Enerhoatom, operator ukraińskich elektrowni atomowych. Ze względu na przestój ZNPP i zawieszenie pracy wszystkich bloków energetycznych, systemy i urządzenia elektrowni ulegają stopniowemu pogorszeniu.
Dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) Rafael Grossi odwiedził w środę największą w Europie Zaporoską Elektrownię Jądrową, by dokonać przeglądu bezpieczeństwa zakładu pod jego okupacją przez wojska rosyjskie. Wizyta szefa organu nadzorczego ONZ w zajętym przez Rosję obiekcie atomowym trwała kilka godzin. Według Grossiego podczas drugiej wizyty w ZNPP udało mu się ocenić szkody wyrządzone w obiekcie po listopadowym ostrzale, a także w wyniku regularnych przerw w dostawie prądu. Zdaniem szefa MAEA, przede wszystkim wszystkie strony muszą zgodzić się z fundamentalną zasadą, że elektrownia atomowa nie może być atakowana w żadnych okolicznościach. Rafael Grossi powiedział, że jest gotów zaoferować negocjatorom realistyczne i realne propozycje, które mogłyby zostać zaakceptowane przez wszystkie strony.
„Awaria jądrowa i jej radiologiczne konsekwencje nie oszczędziłyby nikogo, czy to Rosji, Ukrainy, czy reszty Europy” – podkreślił szef MAEA – „ale ogólnie jestem optymistą: kompromis jest możliwy” – podsumował.
Alisa Zełenska – ukraińska dziennikarka, prowadzi kilka blogów dla różnych firm, szef produkcji wideo w Kijowie
