„Zabójcze idee” autorstwa Ryszarda Machnikowskiego, wykładowcy Wydziału Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ, to wciągająca lektura przenosząca nas w okrutny świat terrorystów, a dokładnie w ich zepsute umysły. Jest akademickim dziełem ukazującym zarówno brutalność metod stosowanych przez wybrane grupy terrorystyczne oraz tzw. „samotnych wilków”, jak i … ich swoisty talent literacki. Brzmi niewiarygodnie? A jednak jest absolutną prawdą, na której odkrycie pozwoli nam właśnie książka „Zabójcze idee. Co próbują nam przekazać terroryści?”, która ukazała się niedawno nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego.
Autor: dr Mateusz Osiecki
Najnowsze dzieło Machnikowskiego dotyka tematu niezwykle aktualnego z punktu widzenia obecnej debaty publicznej, a mianowicie terroryzmu. Zjawiska, które, na co wielokrotnie wskazuje autor książki, nie ma jednolitych barw politycznych. Działania terrorystyczne stały się modus operandi zarówno wyznawców skrajnie prawicowych, jak i silnie lewicowych ideologii, a także fundamentalistów religijnych (związanych z różnymi wyznaniami) oraz technofobów. I tak „Zabójcze idee” przybliżają nam profil funkcjonowania następujących grup i osób w oddzielnych rozdziałach: brazylijskiego komunisty Marighelli, irlandzkiej grupy IRA, amerykańskiego seryjnego zabójcy Teda Kaczynskiego (alias Unibomber), niesławnej libańskiej partii politycznej Hezbollah, niegdysiejszego przywódcy afgańskich Talibów Osamy bin Ladena oraz norweskiego zbrodniarza Andersa Breivika.
Każdy rozdział jest w istocie podzielony na dwie części: pierwsza opisuje nam pokrótce historię działalności terrorystycznej danej osoby czy grupy. Zaś druga, istotniejsza, to studium nad manuskryptami, które zostały wydane przez anty-bohaterów książki. Mówiąc o manuskryptach, mamy tu na myśli manifesty polityczne i ideologiczne, „podręczniki” dla przyszłych terrorystów i inne podobne publikacje. Może wydawać się dziwne, że przywódcy siatek terrorystycznych, takich jak Al-Kaida, lub okrutni zbrodniarze, jak Anders Breivik mają skłonności literackie i „chwalą się” nimi wydając książki opisujące ich cele i formy działania. Jednakże badania przeprowadzone przez Machnikowskiego do „Zabójczych idei” jednoznacznie pokazują, że tak w istocie działali najbardziej niesławni terroryści w dziejach – poza podkładaniem bomb i planowaniem zamachów zapisywali swoje idee na papierze i ogłaszali je urbi et orbi, tak aby ich przekaz docierał do jak najszerszego grona potencjalnych odbiorców.
Koncepcja książki, jaką przyjął Machnikowski jest niewątpliwie niezwykle ciekawa – chociaż bowiem w ciągu ostatnich dekad liczni autorzy wydali mnóstwo książek o tematyce światowego terroryzmu, to na rynku dostępnych jest niewiele takich, które oparte są o studium nad „literaturą” pochodzącą od samych zbrodniarzy. A trzeba przyznać, że pozwala ono czytelnikom mocno „zagłębić” się w umysły tych, którzy odebrali życie setkom niewinnych ludzi. Tak jak motywy działania Hitlera można poznać czytając Mein Kampf (do czego absolutnie tu nie zachęcam), tak i profil psychologiczny Osamy bin Ladena czy przywódców IRA łatwiej wybadać, gdy chociaż nieco przyjrzymy treściom manuskryptów ideologicznych przezeń wydanych. A temu właśnie służy książka „Zabójcze idee”.
Pisząc o nowym dziele Machnikowskiego nie mogę jednak nie poczynić pewnego zarzutu pod jego adresem. Mianowicie dość pobieżnej i miejscami niedostatecznie pogłębionej analizy naukowej poszczególnych manuskryptów. Momentami wydaje się, że autor jedynie „wypunktowuje” co ciekawsze treści z danej publikacji, zamiast dokładniej opisać czytelnikowi, jak dany terrorysta przedstawił swój pomysł na wojnę z wrogami ideologicznymi czy religijnymi. Z pewnością było to podyktowane chęcią poszerzenia przez autora tych części, które odnoszą się do historii działalności poszczególnych zbrodniarzy i siatek terrorystycznych. W mojej ocenie jednak to właśnie fragmenty o studiach nad manuskryptami są najcenniejsze i z powodzeniem mogły być poszerzone kosztem pozostałych treści. Mój zarzut nie ma jednak generalnego wpływu na ocenę książki, która jest niezwykle ciekawa i świadczy o ogromnej wiedzy autora w tematyce terroryzmu.
Kończąc swoje rozważania, pragnę szczerze polecić książkę „Zabójcze idee” autorstwa Ryszarda Machnikowskiego każdemu, kto pragnie dogłębnie poznać profil działalności terrorystycznej. To dzieło w oryginalny sposób łączy studia nad modus operandi terrorystów oraz ich pracami „literackimi”, które wprost zdradzają motywy i cele tych, którzy nieśli śmierć przy użyciu bomb i porwanych samolotów.
- Tytuł: Zabójcze idee. Co próbują nam przekazać terroryści?
- Autor: Ryszard M. Machnikowski
- Wydawnictwo: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
- Liczba stron:222
- Rok wydania:2020
- ISBN:978-83-8220-189-5
- e-ISBN:978-83-8220-190-1
- Więcej o książce: tu
