8 grudnia 1991 r. w Wiskulach przywódcy Białorusi, Ukrainy i Rosji podpisali porozumienie białowieskie, które było jednym z kluczowych elementów procesu dezintegracji Związku Sowieckiego. Fakt ten – połączony z emancypacją dawnych republik sowieckich i polską transformacją ustrojową z 1989 r. – spowodował, że w teoretyczną doktrynę Giedroycia i intelektualny dorobek paryskiej „Kultury” oraz polskiej emigracji politycznej po II wojnie światowej, polskie rządy demokratyczne mogły wreszcie tchnąć ducha praktyki i próby realizacji założeń kreślonych przez Redaktora. Prezentujemy rozmowę Tomasza Lachowskiego z Marcinem Frenklem, autorem książki „Partytura na wietrze. Koncepcje paryskiej „Kultury” a polska polityka wschodnia w latach 1989-2014” (Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2022).
Stworzoną na łamach paryskiej „Kultury” „doktrynę Giedroycia” można w skrócie przedstawić jako program wspierania niepodległości Ukrainy, Litwy i Białorusi oraz przeciwdziałania imperializmowi rosyjskiemu przy równoległym budowaniu przyjaznych stosunków z Niemcami i integracji Polski z gospodarczymi i militarnymi strukturami świata zachodniego. Rozmówcy poddają analizie działania dyplomatyczne kolejnych polskich rządów pod kątem zbieżności z koncepcjami wypracowanymi przez zespół paryskiej „Kultury”. starając się odpowiedzieć na pytanie, na ile były i są one skuteczne.
