Dzień Niepodległości Ukrainy to coroczne święto obchodzone 24 sierpnia w celu upamiętnienia przyjęcia Aktu Niepodległości Ukrainy z 1991 roku. Dokument ten przyjęto na nadzwyczajnym posiedzeniu Rady Najwyższej Ukraińskiej SRR – proklamował on utworzenie niepodległego państwa ukraińskiego.
Autor: Alisa Zełenska
Dzień Niepodległości Ukrainy nabiera szczególnie znaczenia gdy Ukraińcy walczą o utrzymanie swojej niepodległości z bronią w ręce.
16 lipca 1991 roku deputowani Rady Najwyższej Ukraińskiej SRR przyjęli Deklarację suwerenności państwowej. Proklamowała ona prawo Ukrainy do bezpośredniego nawiązywania stosunków z innymi państwami, zawierania z nimi traktatów oraz wymiany misji dyplomatycznych, konsularnych i handlowych. Deklaracja uznawała niezależność republiki radzieckiej w sprawach nauki, edukacji, rozwoju kulturalnego i duchowego narodu ukraińskiego.
Aby usankcjonować istnienie nowego państwa i zapobiec uznaniu przez Prokuratora Generalnego Związku Radzieckiego decyzji za niezgodną z prawem, Rada Najwyższa podjęła decyzję o przeprowadzeniu ogólnoukraińskiego referendum w sprawie ogłoszenia niepodległości Ukrainy w dniu 1 grudnia 1991 roku: „Czy potwierdzasz Akt Deklaracji Niepodległości Ukrainy?”. W głosowaniu wzięło udział 31 891 742 osób, czyli 84,18% ludności Ukrainy. Spośród nich 90,32% (28 804 071 osób) głosowało za.
Pierwszymi krajami na świecie, które uznały niepodległość Ukrainy były Polska i Kanada. W pierwszych tygodniach po referendum Węgry, Litwa, Łotwa, Bułgaria, Estonia, Czechosłowacja, Szwecja, Izrael i Szwajcaria również uznały niepodległość Ukrainy. Po tym jak Stany Zjednoczone dołączyły do tej listy 25 grudnia, inne wpływowe państwa zaczęły uznawać Ukrainę jedno po drugim. Do końca stycznia 1992 roku lista państw, które uznały Ukrainę za niepodległe państwo obejmowała ponad 90 krajów, w tym wszystkie kraje NATO i UE.
W dniu 20 lutego 1992 roku Rada Najwyższa przyjęła nową uchwałę „O Dniu Niepodległości Ukrainy”, który to został ustanowniony 24 sieprnia. Następnie data święta państwowego została również zastąpiona w Kodeksie Pracy, jako dzień wolny od pracy. Od 1992 roku Dzień Niepodległości Ukrainy obchodzony jest corocznie 24 sierpnia.
Dzień Niepodległości Ukrainy obchodzony jest również za granicą. Przedstawiciele ukraińskiej diaspory organizują wiece, spotkania, flash moby i koncerty. A po inwazji rosyjskiej na pełną skalę, obchody zostały połączone z działaniami wspierającymi Ukrainę i Siły Zbrojne.
Przemówienie Włodimira Zełeńskiego podczas obchodów Dnia Niepodległości w Kijowie 24 sierpnia 2023