Peru, korupcja i koniec kariery prezydenta Kuczynskiego [KOMENTARZ]

Prezydent Peru Pedro Pablo Kuczynski ustąpił ze stanowiska po oskarżeniach o kupowanie głosów w parlamencie. To już czwarty peruwiański prezydent uwikłany w korupcję w ostatnich latach. Od czasów dyktatorskiego reżimu Alberta Fujimoriego w latach 1990-2000 tylko jeden prezydent uniknął publicznego oskarżenia o łapownictwo lub prania brudnych pieniędzy.

Pedro Pablo Kuczynski / Wikimedia commons

Autor: Tomasz Skowronek

Powodem dymisji było wideo opublikowane przez opozycję, pokazujące jego doradców oferujących legislatorom projekty robót publicznych w zamian za głosowanie przeciwko wnioskowi o impeachment. Na filmiku widać przedstawicieli rządu, którzy obiecują opozycyjnym kongresmanom nagrodę pieniężną w zamian za odrzucenie wniosku o ukaranie prezydenta.

Kuczyński to 78-letni finansista i technokrata, były bankier z Wall Street, ponadto człowiek bankowego establishmentu, o podwójnym obywatelstwie Peru i USA (ostatniego zrzekł się przed wyborami). Pedro Pablo Kuczynski. miał bliskie stosunki z prezydentem Trumpem i zamierzał go przyjąć 13 kwietnia na szczycie obu Ameryk w Limie.

Ciemne chmury nad Kuczyńskim pojawiły się już w 2017 roku. W grudniu parlament Peru nie zgodził się na usunięcie z urzędu Kuczynskiego, podejrzanego o niejasne związku z brazylijskim gigantem budowlanym, firmą Odebrecht, która korumpowała wielu polityków w całej Ameryce Łacińskiej. Prezydent uniknął impeachmentu dzięki zaledwie ośmiu głosom deputowanych z Siły Ludowej, którą kieruje Keiko Fujimori, córka byłego dyktatora Alberto Fujimoriego W zamian Fujimori, który siedział w więzieniu za łamanie praw człowieka i korupcję, otrzymał ułaskawienie prezydenckie trzy dni po grudniowym głosowaniu.

Skandal korupcyjny z udziałem brazylijskiej korporacji, który wstrząsnął Ameryką Łacińską w zeszłym roku to największa afera korupcyjna na zachodniej półkuli od lat. Odebrecht działał jak ponadnarodowe i ponadpartyjne imperium, które dla ogromnych zamówień publicznych przynoszących miliardowe zyski kupowało za milionowe łapówki władze partyjne, stanowe i państwowe. Firma budowlana z Brazylii zapłaciła ponad 800 milionów dolarów łapówek urzędnikom rządowym w 11 krajach

Według dokumentów Departamentu Sprawiedliwości USA, były szef koncernu, Marcelo Odebrecht, ujawnił na przesłuchaniach że w latach 2005-2015 zapłacono 349 milionów dolarów łapówki w Brazylii, 98 milionów dolarów w Wenezueli, 92 miliony dolarów na Dominikanie, 35 milionów w Argentynie, 34 miliony w Ekwadorze, 29 milionów w Peru, 11 milionów w Kolumbii i 10,5 miliona w Meksyku. Ale do dziś tylko Brazylia i Peru prowadziły agresywne śledztwa w tej sprawie. Kolumbia, Argentyna i Ekwador dopiero zaczynają zajmować się tą kwestią, podczas gdy Wenezuela całkowicie zignorowała sprawę.

Praktycznie wszyscy czołowi politycy Peru i eks-prezydenci byli powiązani ze skandalem z Odebrecht. Ostatnio dziennik El Comercio pisał że  liderka opozycji Keiko Fujimori miała przyjąć 1,2 miliona dolarów od firmy. Były prezydent Ollanta Humala przebywa w więzieniu w związku ze sprawą prania brudnych pieniędzy, inny eks-prezydent Alejandro Toledo został skazany zaocznie i obecnie przebywa w Kalifornii.

Jak na ironię, głównym tematem zbliżającego się szczytu obu Ameryk będzie poszukiwanie lepszych porozumień w celu zwalczania korupcji transnarodowej.  Corruption is deeply rooted in Peruvian history.Korupcja w Peru jak i w całej Ameryce Łacińskiej ma długą historię, jest uznawana za jedną z największych plag latynoamerykańskiego kontynentu. Praktycznie odkąd wyzwoliła się ona spod hiszpańskich i portugalskich kolonizatorów, korupcja była obecna. Caudillos, dyktatorzy, populistyczne rządy kontynuowały tę niechlubną tradycję. W latach 80. XX wieku, kiedy to Ameryka Południowa stopniowo się demokratyzowała i wprowadzała wolnorynkowe reformy w duchu „Konsensusu Waszyngtońskiego”, część analityków twierdziła, że zmiany te przyczynią się do zmniejszenia korupcji i nepotyzmu, tymczasem stworzyła ona nowe możliwości dla tych zjawisk.

I choć po prawie 20 latach prób odbudowy demokracji, Peru wciąż jest w szponach korupcji. To kraj w ciągu ostatnich lat dokonał wielkich postępów. Zakończyła się wojna wewnętrzna przeciwko maoistowskiej partyzantce Świetlisty Szlak, państwo rozwiązało konflikty z sąsiadami, przezwyciężyło hiperinflację, stało się względnie stabilną demokracją, zmniejszyło poziom ubóstwa, a w regionie uchodzi nawet za latynoskiego tygrysa gospodarczego. Instytucje państwowe, sądy, media, społeczeństwo nie przymykają oka na korupcję. Peruwiański wymiar sprawiedliwości coraz częściej prowadzi śledztwa i wydaje wyroki związane z korupcją.

Miejsce Kuczynskiego zajmie Martin Vizcarra, nie ma on za sobą żadnej partii politycznej i niewielkie wpływy w Kongresie Peru. To be able to govern, he will have to create a congressional coalition from scratch, or he will be forced to call for early elections. Aby móc rządzić, musi utworzyć od podstaw kongresową koalicję, jeżeli mu się nie uda będzie musiał rozważyć rozpisanie przedterminowych wyborów. Możliwość wcześniejszych wyborów to z kolei szansa dla Keiko Fujimory, która dwa lata temu o włos przegrała z właśnie z „Peruwiańskim Wilkiem z Wall Street”. Część latynoskich komentatorów politycznych uważa  że ewentualna wygrana Keiko mógłby oznaczać powrót autorytaryzmu i ideologii fujimorismo w Peru. Nawet jeżeli są to opinie przesadzone, to wielu obywateli „dostaje gęsiej skórki” na samą myśl, że Keiko Fujimori mogłaby zostać  prezydentem  ich kraju.Either way, he faces an uphill battle to restore Peru’s political stability.Even if he wants to, he will have little time, or energy, to think about Venezuela.

Tomasz Skowronek – komentator geopolityczny i publicysta, specjalizujący się w problematyce międzynarodowej w szczególności dotyczącej Ameryki Łacińskiej oraz Europy Południowej. Publikował m.in. na portalach Stosunki.pl, Histmag.org, Magazynkontakt.pl i Mediumpubliczne.pl, a także w portalu „Obserwator Międzynarodowy”.

Redakcja

Serwis Obserwator Międzynarodowy, jest niezależnym tytułem prezentującym wydarzenia i przemiany zachodzące we współczesnym świecie.

No Comments Yet

Comments are closed